ဒီမိုကရက်တွေ ဆေးချက်မှားတဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံရေးလား
နိုင်ငံတကာသာဂိ (မိုးမခ) အောက်တိုဘာ ၁၅၊ ၂၀၂၄
ဆောင်းပါးရှင်ရေးထားတာက ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီက လူမျိုးစုတွေ ပေါင်းစုမှုကနေ သူတို့အလေးသာလိမ့်မယ် ထင်နေကြပါတယ်။ နိုင်ငံသည် လူမျိုးရေးအရ ပိုမိုကွဲပြားလာသည်နှင့်အမျှ အာရှ၊ လူမည်းနှင့် ဟစ်စပန်နစ် (တောင်အမေရိကန် စပိန်စကားပြော) မဲဆန္ဒရှင်များ၏ ထောက်ခံမှုကြောင့် ဒီမိုကရက်များသည် အများစု၏ အနိုင်ရပါတီဖြစ်လာမည်ဟု စိတ်ကူးခဲ့ကြသည်။ ဤအမြင်မှာ အမေရိက၏ နိုင်ငံရေးသည် ကယ်လီဖိုးနီးယား၏ လစ်ဘရယ်နိုင်ငံရေးနှင့် အတူတူဖြစ်လာမည်ဟု အထင်ကြီးလွန်းခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
ဒီနည်းနဲ့ အဆင်မပြေပါဘူး။ ယင်းအစား၊ အသားအရောင်ကွဲပြားသော လူဖြူမဟုတ်သော အမေရိကန်များသည် လွန်ခဲ့သည့်ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း လက်ယာနိုင်ငံရေးသို့ ပိုတိမ်းညွတ်လာ၊ ပြောင်းလာခဲ့သည်။
နောက်ဆုံး New York Times/ Siena College စစ်တမ်းတွင် လူမည်းနှင့် ဟစ်စပန်းနစ် အမေရိကန်လူမျိုး ၁,၅၀၀ နီးပါး ကို မေးမြန်းခဲ့ရာမှ ထွက်ပေါ်ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ (ကျွန်ုပ်တို့၏ စစ်တမ်းသည် အာရှမဲဆန္ဒရှင်များကို အာရုံမစိုက်သော်လည်း ၎င်းတို့လည်း လက်ယာဘက် (ရစ်ပတ်ဘလစ်ကန်ဘက်) ပြောင်းသွားပါသည်။)
ဒီမိုကရက်အများစုဟာ ဒီလိုဖြစ်လာတာကို ကြိုက်မှာ မဟုတ်ပါ။ လူဖြူကြီးစိုးရေးသမား၊ လူမျိုးဘာသာခွဲခြားသူဟု ရာဇဝင်တွင်ထားသည့် Donald Trump လက်ထက်တွင် အသားအရောင်ရှိသောမဲဆန္ဒရှင်များသည် မည်ကဲ့သို့မျိုး ထရန့်ကို ကြိုက်ကုန်ကြသည်ကို ပညာတတ်များက အံ့သြကြသည်။
လွန်ခဲ့သည့်လေးနှစ်က ဒီမိုကရက်များသည် လူမျိုးရေးခွဲခြားခြင်း၏ နိုင်ငံရေးအရေးပါမှုကို မီးမောင်းထိုးပြခဲ့သည်။ Joe Biden သည် ပထမဆုံး လူမည်းအမျိုးသမီး တရားရုံးချုပ်ရှေ့နေကို အမည်စာရင်း တင်သွင်းရန် ကတိပြုပြီး Kamala Harris ကို ပထမဆုံး လူမည်း ဒုသမ္မတ အဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ယခု ဒီမိုကရက်တစ် အဆိုပြုသူ သမ္မတလောင်း လူမည်း အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင် ဖြစ်လာပြီ။ သို့သော်လည်း Harris သည် 2016 ခုနှစ်တွင် Hillary Clinton ထက် လူမည်းမဲဆန္ဒရှင်များ၏ ထောက်ခံမှု နည်းပါးသည်။
ဒီမိုကရက်များသည် ဟစ်စပိန်မဲဆန္ဒရှင်များ၏ ထောက်ခံမှုကို ကာလကြာရှည်စွာ ရရှိခဲ့ကြသည်။ ဒီမိုကရက်တစ်များကလည်း လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာ သဘောထားကြီးသည့် မူဝါဒများကို ကိုင်စွဲကြပြီး Biden က လက်ခံကျင့်သုံးခဲ့သည်။ သူသည် ၎င်း၏သက်တမ်းအစောပိုင်းတွင် နယ်စပ်စည်းမျဥ်းများကို ဖြေလျှော့ပေးခဲ့ပြီး သန်းနှင့်ချီသော အခြားနိုင်ငံသားများကို နိုင်ငံတွင်းသို့ ဝင်ရောက်စေခဲ့သည်။ ထိုအပြောင်းအလဲကြောင့်လ သို့မဟုတ် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်နိုင်သော်လည်း- ဒီမိုကရက်များသည် အမေရိကန်ဖြစ်နေပြီးသောဟစ်စပန်းနစ်ထောက်ခံမှုကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။
Harris သည် လူဖြူမဟုတ်သည့် မဲဆန္ဒရှင်အများစု၏ ထောက်ခံမှုကို ရရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ ဒါပေမယ့် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီဟာ ရွေးကောက်ပွဲမှာ အနိုင်ရဖို့အတွက် ဒီအဖွဲ့တွေကြား အပြတ်အသတ် အနိုင်ရဖို့ လိုပါသည်။ ယနေ့တွင်၊ ၎င်းတို့အနက်မှ သိသာထင်ရှားသော ပြဆိုချက်မှာ အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် လူမည်းမဲဆန္ဒရှင်ငါးဦးတွင် တစ်ဦး၊ ဟစ်စပိန်မဲဆန္ဒရှင်ငါးဦးတွင် နှစ်ဦးနှင့် အာရှမဲဆန္ဒရှင် သုံးဦးတွင် တစ်ဦးတို့က ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီကို ကျောခိုင်းထားဖွယ်ရှိသည်ဟု စစ်တမ်းများက အကြံပြုထားသည်။
သူတို့၏ မထောက်ခံခြင်းကို အဓိကနည်းလမ်းနှစ်ခုဖြင့် ရှင်းပြနိုင်သည်။ ပထမအချက်မှာ အလုပ်သမားလူတန်းစား မဲဆန္ဒရှင်အများစုသည် ဆယ်စုနှစ်များစွာ ဝင်ငွေတိုးတက်မှုနှုန်း နှေးကွေးစွာ ကြုံတွေ့ခဲ့ရခြင်းကြောင့် စီးပွားရေးကို စိတ်ပျက်နေကြသည်။ (လူမည်းအမျိုးသားများသည် အထူးသဖြင့် ရုန်းကန်ခဲ့ရသည်)
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါမဖြစ်မီနှစ်များ – Barack Obama ၏သမ္မတသက်တမ်းကုန်ဆုံးချိန်နှင့် Trump ၏ပထမသုံးနှစ်အတွင်း – လုပ်အားခများကျယ်ပြန့်စွာမြင့်တက်သောအခါပျော်ရွှင်ဖွယ် အချိန်ကလေးဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့သော် Biden သမ္မတသက်တမ်းအတွင်း ငွေကြေးဖောင်းပွမှုသည် လူများစွာကို ဒေါသထွက်စေခဲ့သည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏စစ်တမ်းတွင်၊ ဟစ်စပိန်အလုပ်သမားလူတန်းစား၏မဲဆန္ဒရှင် 21 ရာခိုင်နှုန်းကသာ Biden ၏မူဝါဒများကို သဘောကျပြီး Trump ၏မူဝါဒများက အလုပ်ဖြစ်သည်ဟုပြောသူ 38 ရာခိုင်နှုန်းနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက Biden ၏မူဝါဒများသည် ၎င်းတို့အတွက် မလိုလားဟု ဆိုနိုင်သည်။
ယေဘူယျအားဖြင့် မဲဆန္ဒရှင်အများအပြားသည် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီကို ပညာတတ်သူကြွယ်များ၏ ပါတီအဖြစ် မြင်လာကြသည်။ Trump ၏ ထိုအချက်ကို ဦးစားပေးတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် လူမျိုးပေါင်းစုံမှ မကျေနပ်သော မဲဆန္ဒရှင်များကို လက်ယာဘက်ယိမ်းအောင် ဆွဲဆောင်လျက်ရှိသည်။
ဒီမိုကရက်တစ်တွေရဲ့ ဒုတိယအကြီးဆုံးပြဿနာကတော့ မဲဆန္ဒရှင်တွေထဲက လူမျိုးပေါင်းစုံ အသားအရောင်မတူသူတွေကို တိုးတက်သူတွေအဖြစ် လက်ဝဲယိမ်းမည့်သူတွေအဖြစ် လွဲမှားစွာ မျော်လင့်ခဲ့ကြသည်။ လက်တွေ့တွင်၊ လူဦးရေ၏ လက်ဝဲယိမ်းအများစုသည် လူဖြူတွေ အများစုသာ ဖြစ်သည်ဟု Pew သုတေသနစင်တာမှ တွေ့ရှိခဲ့သည်။ လူဖြူ ဒီမိုကရက်များသည် မကြာသေးမီ ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း ပို၍ပင် လစ်ဘရယ် ဖြစ်လာခဲ့သော်လည်း၊ အသားရောင်ရှိသော အလုပ်သမား လူတန်းစား မဲဆန္ဒရှင် အများအပြားသည် အလယ်အလတ်မှ ရှေးရိုးစွဲဆန်နေဆဲ ဖြစ်သည်။
ဥပမာ- ရာဇ၀တ်မှုဟာ အဓိကပြဿနာလို့ ဒီမဲဆန္ဒရှင်တွေက ပြောပါတယ်။ ကျားမရေးရာ လိင်တူ လိင်ကွဲကိစ္စရပ်များတွင် စိတ်မသက်မသာဖြစ်နေကြသည်။ နိုင်ငံခြားရေးပေါ်လစီတွင် လူမည်းနှင့် ဟစ်စပန်းနစ်မဲဆန္ဒရှင်များသည် ပြည်တွင်းရေးကိုသာ အားသန်ကြပြီး အများစုသည် “နိုင်ငံရပ်ခြားရှိ ပြဿနာများထက် အိမ်တွင်းရှိပြဿနာများကို အာရုံစိုက်သင့်သည်” ဟု Times စစ်တမ်းက ဖော်ပြသည်။
လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးသည် အရှင်းဆုံး ဥပမာဖြစ်နိုင်သည်။ ပြီးခဲ့သောနှစ်အနည်းငယ်အတွင်း နိုင်ငံခြားသားများ ပြောင်းရွှေ့ဝင်ရောက်ခြင်း မြင့်မားလာမှုနှင့်ပတ်သက်၍ အသားအရောင်ရှိ မဲဆန္ဒရှင်အများအပြားက မကျေမနပ်ဖြစ်နေကြသည်။ ၎င်းတို့သည် ၎င်းတို့၏ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းအပေါ် သက်ရောက်မှုကို စိုးရိမ်ကြပြီး အသစ်ရောက်ရှိလာသူများသည် ဥပဒေကို လက်တလုံးခြားလုပ်ပြီး စည်းကျော်နေခြင်းအတွက် စိုးရိမ်ကြသည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏စစ်တမ်းတွင် လူမည်းနှင့် ဟစ်စပိန်မဲဆန္ဒရှင်များ၏ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်သည် အမေရိကားတွင် အထောက်အထားမဲ့လာရောက်နေထိုင်သော ရွှေ့ပြောင်းအခြေချသူများကို ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးခြင်းကို ထောက်ခံသည်။
ဒီမိုကရက်များအတွက် သတင်းဆိုးမှာ အမေရိကန်မဲဆန္ဒရှင်များအတွက် နိုင်ငံရေးဆေးချက် မှားပေးလိုက်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ လူမျိုးအလိုက် မတူညီတဲ့ ခံစားချက်တွေ ရှိမှာကို ဂရုမစိုက်ခဲ့ကြဘူး။ အသားအရောင်ရှိတဲ့ လူတွေဟာ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် အလွန်ဆင်တူပြီး လစ်ဘရယ်ဆန်တယ်လို့ သဘောထားလိုက်မိကြတယ်။ ထိုမှားယွင်းသောဆေးချက်ပေးမှုသည် ရီပတ်ဘလီကန်များအတွက် အကောင်းဆုံးနိုင်ငံရေးလက်ဆောင်တစ်ခုဖြစ်သည်။
ဒီမိုကရက်များအတွက် သတင်းကောင်းမှာ လူဖြူ၊ ဟစ်စပန်းနစ်၊ လူမည်းနှင့် အာရှမဲဆန္ဒရှင်များအကြား ၎င်းတို့၏ အားနည်းချက်အချို့သည် ဆင်တူနေပါသည်။ အကယ်၍ ပါတီသည် အသားအရောင်ရှိမဲပေးသူများနှင့် ၎င်း၏ထောက်ခံမှုလျော့သွားကို ထေမိရန် ကာမိရန် နည်းလမ်းမှာ လူဖြူအလုပ်သမားလူတန်းစား မဲဆန္ဒရှင်များကို ပြန်လည်စည်းရုံးရန် ဖြစ်သည်။
အထက်တန်းပညာမတတ်သော၊ ကောလိပ်ဘွဲ့မရသော အမေရိကန်များသည် အမေရိကန်၏ အရွယ်ရောက်ပြီးသူ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ရှိနေသည်။ ၎င်းတို့သည် ဘက်ပြောင်းနိုင်သည့် ပြည်နယ်များဖြစ်သော Arizona၊ Michigan၊ Pennsylvania နှင့် Wisconsin ကဲ့သို့သော ပြည်နယ်များတွင် ပို၍ များပြားပါသည်။
Join Us @ MoeMaKa Telegram
t.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar