“ပြည်သူတွေက ပြေးစရာမရှိတော့ လည်စင်းခံပေးနေသလို ဖြစ်တယ်” – သျှမ်းသံတော်ဆင့်

သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းအတွင်းရှိ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ ထိန်းချုပ်ထားသော ဒေသများတွင် စစ်ကောင်စီတပ်၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အရပ်သား ထိခိုက်သေဆုံးမှု မြင့်တက်လာကြောင်း ရှမ်းလူ့အခွင့်အရေးမဏ္ဍိုင် (SHRF)မှ အောက်တိုဘာလ (၉) ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဩဂုတ်လ (၂၆) ရက်မှ အောက်တိုဘာလ (၆) ရက်အထိ (၆)ပတ်တာ ကာလအတွင်း သီပေါ၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို၊ နမ့်ခမ်း၊ နမ္မတူ၊ လားရှိုးနှင့် မိုင်းရယ် စသည့် မြို့နယ်များတွင် စစ်ကောင်စီတပ်၏ လေကြောင်းဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်မှုနှင့် လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ်မှုများကြောင့် အရပ်သား (၅၅) ဦး သေဆုံးကာ (၁၃၉) ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း SHRF ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ရေးသားထားသည်။

စစ်ကောင်စီတပ်သည် တအာင်း(ပလောင်) အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် TNLA နှင့် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့ MNDAA တို့ ထိန်းချုပ်ထားသည့် မြို့များကို ပစ်မှတ်ထားပြီး လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် အရပ်သား သေဆုံးမှုအပြင် စာသင်ကျောင်းများ၊ ဘုရားစေတီများ၊ ဟော်တယ်များ၊ တက္ကသိုလ်များ အပါအဝင် အဆောက်အဦ (၄၅၀) ကျော် ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။

လက်ရှိတွင် သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်၏ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်နေမှုများ၊ ညီနောင်မဟာမိတ်တပ်များ ထိန်းချုပ်ထားသည့် နယ်မြေများအတွင်း ဆက်လက်နေထိုင်သည့် ဒေသခံများ၏ လေကြောင်းအန္တရာယ် စိုးရိမ်မှုအခြေအနေ၊ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရသည့် အခက်အခဲများကို သျှမ်းသံတော်ဆင့်မှ သတင်းထောက် စိုင်းဆိုင်အိုက်မှ SHRF ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ယိင်းလျန်းဟန်နှင့် ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားသည်။

မေး ။ ။ ၆ ပတ်အတွင်း စစ်တမ်းအရ ကောက်ထားတဲ့ သေဆုံးထိခိုက်မှုက ဘယ်လောက်ရှိလဲ။

ဖြေ ။ ။ ကျမတို့ စစ်တမ်းကောက်ထားတဲ့ သေဆုံးမှုစာရင်းက စုစုပေါင်း ၅၅ ဦး ရှိတယ်။ ဒဏ်ရာရရှိသူက ၁၃၀ ကျော်ရှိတယ်။ ဒါကတော့ စာရင်းကောက်ထားတဲ့ မြို့နယ် ၆ မြို့နယ်ပေါ့နော်။ မြေပြင်မှာတော့ ဒီထက် များရင်များ နိုင်တယ်။

ဒါကတော့ ကျမတို့ မြေပြင်ကို မေးထားတဲ့ အချက်အလက်ဆိုတော့ ဒီထက် များရင် များနိုင်ပါတယ်။ သေဆုံးသူ ၅၅ ဦးထဲမှာ လက်နက်ကြီးထိတဲ့လူက ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းပေါ့။ လေယာဉ်ဗုံးကြဲလို့ သေဆုံးတာကတော့ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းပါ။ ဒီသေဆုံးမှု ၅၅ ဦးထဲမှာမှ အမျိုးသမီးနဲ့ ကလေးတွေက ပိုများတယ်။

မေး။ ။ “၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး” မှာ စစ်ကောင်စီတပ်က သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းက မြို့ (၆) မြို့ကို အဓိက ထားပြီး လေကြောင်းနဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေတဲ့အပေါ် ပြည်သူလူထုတွေ ဘယ်လောက်ထိ စိုးရိမ်နေရလဲ။

ဖြေ ။ ။ အဓိကတော့ ပြည်သူတွေက“၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး” တိုက်ပွဲ စဖြစ်တုန်းကတော့ တခြားမြို့ တခြားရွာတွေ တိမ်းရှောင်ကြတယ်။ ရေရှည်ဆိုတော့ ရောက်နေတဲ့မြို့မှာ နေဖို့မလွယ်တော့ ကိုယ့်မြို့ ကိုယ့်ရွာကိုပဲ ပြန်လာတယ်။ ဒေသခံတွေ ကိုယ့်မြို့ကိုယ့်ရွာကို ပြန်လာကြတော့ စစ်ကောင်စီက မြို့ထဲနဲ့ ပတ်ပတ်လည်က ပြည်သူတွေရှိတဲ့ နေရာတွေကို ဗုံးတွေကြဲတယ်။

ပြည်သူတွေက ပြေးစရာမရှိတော့ လည်စင်းခံပေးနေသလို ဖြစ်တယ်။ ပြေးရင်လည်း စစ်ရှောင် အနေနဲ့ကြတော့ ဒုက္ခရောက်တယ်။ စစ်ကောင်စီက စစ်ရှောင်တွေရှိနေတဲ့မြို့၊ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေတဲ့မြို့ကိုမှ လေယာဉ်တွေနဲ့ ဗုံးကြဲတယ်။

စားနပ်ရိက္ခာတွေ ပိတ်ထားတာကော၊ သူတို့လမ်းတွေ တားဆီးထားတာကော ရှိတယ်။ သူတို့တွေကြတော့ စိုးရိမ်ကြတယ်။ မတတ်နိုင်လို့ မပြေးနိုင်လို့သာ နေနေကြရတာပေါ့။ တချို့တွေကြတော့ စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းနဲ့ ဗုံးကြဲတယ်ဆိုရင်‌တောင် ကိုယ်ဘယ်လို လုံခြုံအောင်နေရမလဲ၊ ဘယ်မှာ ပုန်းရမလဲဆိုတာလောက်ကိုပဲ တွေးကြတော့တာပေါ့။

မေး ။ ။ လက်ရှိ စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ ကလေးနဲ့ အမျိုးသမီးတွေ အပေါ် ဘယ်လောက်ထိ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ ဆိုးရွားစွာ ကျူးလွန်နေလဲ။

ဖြေ ။ ။ ကျမတို့ ကောက်ယူထားတဲ့ စစ်တမ်းတွေ၊ လေ့လာသုံးသပ်ချက်တွေအရ ကလေးနဲ့ အမျိုးသမီးတွေက လေကြောင်းဗုံးကြဲလို့ ထိခိုက်သေဆုံးမှုထဲမှာတော့ တော်တော်များတယ်။ တော်တော်လေးကို ဆိုးရွာစွာ ထိခိုက်တယ်။ သူတို့ကတော့ ရည်ရွယ်ချက်ရှိသည်ဖြစ်စေ မရှိသည်ဖြစ်စေ ဗုံးကြဲလိုက်တဲ့အခါ တော်တော်လေးကို ထိခိုက်ကြတာပေါ့နော်။

မေး ။ ။ သျှမ်းပြည်အတွင်း စစ်ကောင်စီက အဓိက ပစ်မှတ်ထား ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေတဲ့ မြို့တွေက အခြေအနေ ဘယ်လိုရှိနေလဲ။ ပြည်သူလူထုတွေရဲ့ အခြေအနေကကော ဘယ်လို အခက်အခဲမျိုးတွေ ကြုံတွေ့နေရလဲ။

ဖြေ ။ ။ မြို့အတွင်းကတော့ စစ်ရှောင်စခန်းတွေမှာ နေတဲ့လူလည်း ရှိသလို အခုမှ မြို့ကနေ ထွက်ပြေးနေတာတွေလည်း ရှိတယ်။ မြို့ထဲမှာတော့ ပြည်သူကတော့ တဝက်လောက်ကတော့ ကျန်အုံးမှာပေါ့နော်။ အဓိကတော့ သီပေါမြို့မှာပေါ့။

လားရှိုးမှာကြတော့ ပြည်သူတွေ အဝင်အထွက် မမှန်တော့ အတိအကျ မပြောတတ်ဘူးရှင့်။ ပြည်သူတွေကြတော့ ကြောက်ကြောက်လန့်လန့်နဲ့ ဘယ်အချိန် ကိုယ့်ခေါင်းပေါ်ကို ဗုံးလာကျမလဲ ဆိုတာကို တွေးပြီးမှပဲ ရှင်သန်နေကြရတာပေါ့။

မြို့တိုင်းလိုလိုကတော့ ဒေသခံတွေက ကျန်တယ်။ စားဝတ်နေရေး အတွက်က ခက်ခဲပေမဲ့ ဆေးဝါးတွေပေါ့။ စစ်ကောင်စီက အခြေခံဆေးဝါးတွေနဲ့ လောင်စာဆီတွေကိုပါ ဖြတ်တောက်ထားတယ်။ ပြည်သူတွေ အတွက်ကတော့ တော်တော်လေးကို ခက်ခက်ခဲခဲ နေကြရတာပေါ့။

မေး ။ ။ SHRF အနေနဲ့ လက်ရှိမှာ စစ်ကောင်စီက လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်နေတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘာများ ဆက်ဖြည့်ပြောချင်ပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ စစ်ကောင်စီဘက်ကနေ ရပ်တည်ပြီးတော့ ထောက်ပံ့ပေးနေတဲ့ နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းတွေကို ‌မေးခွန်းပြန်ထုတ်ရမှာပေါ့‌နော်။

စစ်ရာဇဝတ်မှုကို စစ်ကောင်စီက ပြည်သူတွေအပေါ် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိနဲ့ လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးကြဲ နေတာက စစ်ရာဇဝတ်မှုကို ကျူးလွန်နေတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် စစ်ကောင်စီရဲ့ မတရားမှုကို သိရက်နဲ့ ဒီလေယာဉ်ဆီတွေ ဆက်ပြီးတင်သွင်းတာ၊ စစ်ကောင်စီကို ဆက်ပြီးပူးပေါင်းနေတာ၊ ထောက်ပံ့နေတာ ဆိုတာက မတရားမှုကို အတူတူ ကျူးလွန်တာ။ စစ်ကောင်စီနဲ့ အတူ လူအခွင့်အရေး ချိုးဖောက်တာနဲ့ အတူတူပဲလို့ ကျမပြောချင်တယ်။

စစ်ကောင်စီကို အခုချိန်မှာ ထောက်ပံ့ကူညီနေတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံပေါ့။ ကျမတို့ မှတ်တမ်းမှာလည်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြထားပါတယ်။ စစ်ကောင်စီ ဗုံးကြဲတဲ့ နေရာတွေလည်း တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေးနဲ့ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုတွေက တော်တော်ကျနေတယ်ပေါ့နော်။
သူတို့ရဲ့ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုနဲ့ စီမံကိန်းတွေကို ထိခိုက်အောင်လုပ်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီကို ဆက်ပြီး တရုတ်ကိုယ်တိုင်ကလည်း သူတို့ကို ဆက်လက်မကူညီဖို့ စဉ်းစားသင့်တယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်ရှင့်။ ဒါတွေက ထုတ်ပြန်ချက်ထဲ မပါပဲ ထည့်ပြောချင်တဲ့ အရာပေါ့နော်။